In een gezamelijk advies wijzen de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (Serv) en de Vlaamse Hogescholenraad (Vlohra) op het groeiende belang van de graduaatsopleidingen.
Door demografische ontwikkelingen ontstaat krapte op de arbeidsmarkt en neemt het aantal knelpuntberoepen structureel toe. Bovendien ondergaat de arbeidsmarkt een enorme transformatie, onder meer door de opmars van artificiële intelligentie en de uitdagingen van de energietransitie. Daarom is het van vitaal belang dat het onderwijs en de bedrijven nauwer samenwerken.
Graduaatsopleidingen zijn de voormalige HBO5-opleidingen en worden sinds het academiejaar 2019-2020 georganiseerd door de hogescholen. Zij spelen in deze context een belangrijke rol, omdat ze in 90 of 120 studiepunten binnen twee jaar tot een kwalificatie op niveau 5 van de Europese en Vlaamse Kwalificatiestructuur leiden en actief bijdragen aan de werkzaamheidsgraad in Vlaanderen. Volgens de VDAB is slechts 2,7 procent van de afgestudeerde graduaten na een jaar nog werkzoekend, beduidend minder dan het gemiddelde van 6,3 procent van alle schoolverlaters. Bovendien raakt een groot aantal vacatures voor graduaten niet opgevuld.
De Serv en de Vlohra stellen echter een paar eisen aan de overheid. Er moet een einde komen aan de structurele onderfinanciering. De regering past een semi-gesloten financieringssysteem toe, waardoor de financiële middelen het groeiend aantal studenten niet volgt. Op termijn zal deze toestand onhoudbaar worden.
Bovendien moet het werkplekleren in reële arbeidssituaties versterkt worden, wat met de krapte op de arbeidsmarkt niet evident is. Daarom moet de overheid stimulerende maatregelen voorzien voor de ondernemingen.
Ten slotte is er nood aan een efficiënter en flexibeler programmatieproces. Het duurt vijf tot zeven jaar voor studenten effectief uitstromen in een aangepaste programmatie. Dit stemt niet overeen met de dynamiek van de arbeidsmarkt.
ACOD Onderwijs erkent dat de graduaatsopleidingen een cruciale rol spelen in het aanpakken van de krapte op de arbeidsmarkt. Wij benadrukken dat deze rol niet kan ingevuld worden als de financiering niet correct verloopt. Daarom eisen wij een lineaire koppeling van de financiële middelen aan het studentenaantal.
Je kan het advies van de Serv en de Vlohra hier lezen.
![]() |
Marc Borremans adjunct-algemeen secretaris Wil je de auteur contacteren? Stuur hem dan een e-mail. |