Op 27 mei 2016 heeft de Vlaamse Regering de conceptnota bestuurlijke optimalisatie goedgekeurd. Ze wil scholen stimuleren om bestuurlijk samen te werken in grotere verbanden.
Met bestuurlijke optimalisatie wil men schoolbesturen en directeurs de kans geven om een beleid op ruimere schaal te voeren, zodat de scholen meer mogelijkheden krijgen. Op het terrein worden al geruime tijd gesprekken gevoerd tussen verschillende schoolbesturen. De regering ziet de samenwerking tussen de besturen ruimer dan alleen het leerplichtonderwijs. Ook centra voor volwassenenonderwijs (noodzakelijke schaalvergroting) en het deeltijds kunstonderwijs (meer samenwerking met het leerplichtonderwijs) vallen binnen de scope.
De regering stelt dat een evolutie naar sterke schoolbesturen nodig is om meer bestuurskracht aan de dag te kunnen leggen. Voor ACOD Onderwijs dient de zorg om de kwaliteit van de kerntaken – het lesgeven door onderwijzend personeel, leerlingen doen leren in een kwalitatieve studierichting – steeds op de eerste plaats te komen. Scholen zijn net als alle organisaties onderworpen aan alle mogelijke reglementeringen (veiligheid, auteursrechten, dubbele boekhouding, verzekeringen,…) waar nu heel veel energie (personeel) en middelen (financieel) naar toegaan.
ACOD Onderwijs hoopt vooral dat een sterk schoolbestuur in staat is om de kerntaken van het onderwijs in de focus te houden: investeren in een toekomstgericht schoolbeleid en vooral een professioneel personeelsbeleid uittekenen. Dit moet resulteren in meer professionaliseringsmogelijkheden voor directies en leraren en in meer werkzekerheid voor de beginnende leerkracht. De vraag is wat de noodzakelijke minimale bestuurlijke schaalgrootte hiervoor is?
Voor ACOD Onderwijs dient de zorg om de kwaliteit van de kerntaken – het lesgeven door onderwijzend personeel, leerlingen doen leren in een kwalitatieve studierichting – steeds op de eerste plaats te komen.
Decretaal houden de scholengemeenschappen op te bestaan in 2020. De transitie van de scholengemeenschappen naar de nieuwe modellen van bestuurlijke optimalisatie is voorzien vanaf 2018 en zal eveneens in overleg gebeuren met de onderwijspartners. Dit betekent dat een zeer strak tijdschema aangehouden dient te worden wil men na 2020 niet in rechtsonzekerheid terechtkomen.
Concreet biedt de conceptnota de keuze tussen twee modellen, een samenwerkingsverband van schoolbesturen of één schoolbestuur dat aan bepaalde voorwaarden (leerlingenaantallen,…) voldoet. Omwille van de vrijheid van onderwijs zullen schoolbesturen die niet kiezen voor een van deze modellen, verder gefinancierd worden, maar niet de middelen krijgen die de twee bestuursmodellen wel zullen opleveren.
De Vlaamse Onderwijsraad buigt zich nu over deze conceptnota en zal midden september een advies uitbrengen. Daarna wordt in overleg met de onderwijspartners de volgende twee maanden de doelstellingen van de bestuurlijke optimalisatie en diverse aspecten uit de conceptnota – structuur, directe financiële incentives, regionale afbakening, normering en grootte – verder geoperationaliseerd. In een tweede fase (na de herfstvakantie) voorziet men overleg over het personeelsbeleid (aanwending van middelen, inzetbaarheid personeel, sociaal overleg,…) en de thema’s met betrekking tot het masterplan secundair onderwijs (onder andere de stimuli voor technische uitrusting).
De conceptnota vind je hier.